दोहोरीमा के भयो ?

दिन एक

हरिको साथमा रहेको पहिलो दिन जनवरीको सुरुको बिहिवार थियो। यो दिन दुई अनुसन्धानकर्ताहरूले हरिलाई उनको घरमा दिउँसो डेढ बजेतिर भेटे। हरिले बेलुका ४ बजेसम्म दोहोरीसँग सम्बन्धित कुनै काम गरेका थिएनन्। दोहोरी मालिकले हरिलाई फोन गरेर काम पुग्ने समय बारेमा जानकारी लिए। बेलुका ४ बजेपछि हरिले दोहोरी भित्र सुरक्षित छ छैन र कर्मचारी आइपुगेका छन् छैनन् भन्ने हेर्न बेलाबेलामा दोहोरीको सीसीटीभी क्यामेराको फुटेज आफ्नो मोबाइलमा हेर्ने गर्थे। समान्यतया कर्मचारीहरू दोहोरीमा साढे ५ देखि ६ बजेभित्र आइपुग्छन्। तर हरिले गायन सिकाउने बुधवार र बिहिवारको दिनमा साढे ४ बजेदेखि नै सिक्न सुरु गर्छन्।

साढे ६ बजे हरि दोहोरी पुग्छन्। कर्मचारीहरू गायन कक्षा लिनका लागि पर्खेर बसिरहेका थिए। तर हरिलाई रुघाखोकी लागिरहेकाले आफूले गायन कक्षा दिन नसक्ने भनेर ढिलो आए। हरि आइपुग्दा धेरैजसो कलाकारहरूले मेकअप र परम्परागत पोशाक लगाएर तयार थिए। एक जना महिला कलाकार अझैपनि तयार भइसकेकी थिइनन्; उनी मुख्य दोहोरी क्षेत्रको एउटा कुनामा मेकअप र लुगा फेर्ने काम गरिरहेकी थिइन्।

सबै कर्मचारी तयार भइसकेपछि हरिले तिनीहरूसँग अनौपचारिक छलफल गरे। उनले तिनीहरूलाई ग्राहकहरू लोभ्याउने र स्वागत गर्ने हाउभाउसहित स्टेजबाट शानदार प्रस्तुति दिनु पर्छ, ग्राहकहरूलाई स्टेजमा आमन्त्रण गरी उनीहरूले रोजेको गीत छान्न प्रोत्साहित गर्नु पर्छ भनेर सुझाए।

त्यसपछि कलाकारहरू बेलुकाको करिब ७ बजेतिर स्टेजमा चढे र राष्ट्रिय गीत गाए। त्यसपछि पालैपालो आफ्नो रोजाइको गजल गीत गाए। हरिले तिनीहरूको प्रस्तुतिमा सुधार गर्न गायन शैली बारेमा सल्लाह दिए। एक समयमा कुनै पनि ग्राहक त्यहाँ नभए पनि हरिले माइक्रोफोनबाट उनीहरूलाई प्रस्तुति जारी राख्न लगाए र हामी अनुसन्धानकर्ताहरूलाई गीतको आनन्द लिन अनुरोध गर्दै तिनीहरूलाई प्रोत्साहित गरे।

स्टेजमा पाँच पुरुष र पाँच महिला गरी कुल १० कलाकारहरू थिए। हरिले आफै गीत गाएर र केही साङ्गीतिक बाजा बजाएर ग्राहकहरू नआउन्जेल पालो दिए। महिला कलाकारहरू स्टेजमा हुँदा बेलाबखतमा फोनमा बोल्न र म्यासेज हेर्न मोबाइल चलाइरहेका हुन्थे। ती फोन र म्यासेजहरू व्यक्तिगत वा कामसँग सम्बन्धित थिए भन्ने हामीले थाहा पाउन सकेनौँ।

कर्मचारीहरूमध्ये केही कम उमेरको देखिने एक महिला कलाकार आएर हामी नजिकै बसिन्। उनले गैरसरकारी संस्थामा काम गर्ने रुचि व्यक्त गर्न खोजिन्। उनले केही महिना अघि उच्च माध्यमिक शिक्षा पूरा गरेको पनि बताइन्। उनले उमेर २२ वर्ष बताए पनि १७ देखि १८ वर्षकी देखिन्थिन्। वास्तवमा नेपालमा धेरैजसो बालबालिका यही उमेरमा उच्च माध्यमिक शिक्षा पूरा गर्ने गर्छन्। उनी मध्य नेपालको एउटा जिल्लाबाट आएकी र नजिकैको क्लबमा काम गर्ने छिमेकी दिदीमार्फत दुई महिनाअघि यो दोहोरीमा आबद्ध भएकी थिइन्। बालबालिकालाई दोहोरीमा काममा भर्ती गर्ने यो सामान्य तरिका हो

यसबीच दुई जना महिला वेटरहरू प्रस्तुति हेर्दै सोफामा बसे। समय पालन गर्ने कुरामा कडा नियम भए पनि एक जना महिला वेटर बेलुकाको ८ बजे आइपुगिन् र कुनामा गएर मेकअप गर्न थालिन्। एउटा पुरुष कर्मचारीले बियरको बाकस बोकेर ल्याए र अर्को कर्मचारीले तरकारी र किराना सामान ल्याए।

राति करिब ९ बजे हरि आएको झण्डै तीन घण्टापछि पहिलो ग्राहक दोहोरीमा प्रवेश गरे । हरिले ग्राहकहरूलाई स्वागत गरे, तीन पुरुषहरूको समूह, र उनीहरूलाई सिटमा बस्न आमन्त्रित गरे। उसले वेट्रेसहरू मध्ये एकलाई तिनीहरूलाई सहज बनाउन र तिनीहरूको अर्डर लिन आउन इशारा गर्यो। यसअघि कलाकारहरुले एकल गजल मात्र गाउने गर्दथे, तर ग्राहक आएपछि एकजना पुरुष र एक महिलाले दोहोरी गीत गाउन थाले । स्टेजमा अन्य कलाकारहरू गीतमा नाच्न थाले। वेट्रेसले ग्राहकहरूलाई मेनु लगे। एक ग्राहकले उनलाई आफ्नो नजिक आउन आग्रह गरे र उनको कानमा केहि फुस्साए। अर्डर गर्न भान्सामा जाँदा उनी मुस्कुराउँदै थिइन्। पछि अर्को वेट्रेस आएर सोफामा ग्राहकको छेउमा बसिन् । उनी एकजनासँग कुरा गरिन् र हाँस्न थालिन्, र उसले उनको कानमा केही फुस्यो र उनको अनुहार र कपाल छोयो। उनी केही बेर भान्सामा गइन् त्यसपछि तीनवटा बियरका बोतल लिएर ग्राहकसँग सामेल भइन्।

कर्मचारीहरूले रातको करिब १० बजे पालो गरेर खाना खाए। पालो गर्नुको कारण स्टेज कहिल्यै पूर्ण रूपमा खाली नहोस् र ग्राहकहरूले मनोरञ्जन पाइरहून् भनेर थियो। हरिले हार्मोनियम र त्यसपछि पछि ड्रम प्याड बजाएर सङ्गीतकारहरूलाई खाना खाने पालो दिए। उनले स्टेजमा प्रस्तुति दिइरहेको बेला केही महिला वेटर र कलाकारहरू बार/नगद काउन्टर क्षेत्रमा आएर हुक्का पिए। हुक्का पिउँदा हरि र क्यासियर दुवै जनाले कुनै आपत्ति जनाएनन्।

सबै कर्मचारीले रातिको खाना खाइसक्न करिब एक घण्टा लाग्यो। केहीबेर पछि तीन जना पुरुष ग्राहकहरूको अर्को समूह दोहोरीमा प्रवेश गरे। तिनीहरू मातेका जस्ता देखिन्थे। तिनीहरूले आउनेबित्तिकै रम अर्डर गरे र त्यसपछि अरू दुई जना उनीहरूसँग जोडिए। हरिले यो समूहलाई चिन्दथे र तिनीहरूसँगै रम पिउन बसे। त्यसपछि उनीहरूसँग नाचे। हरि सोफामा बसिरहेको बेला स्टेज कलाकारहरूलाई नाच्ने शैली पनि गरेर देखाए। यो कलाकारहरूले नक्कल गरी गीत बजेसँगै ग्राहकहरूसँग अन्तरक्रिया गर्नका लागि थियो। एक पटक हरिले कलाकारहरूलाई परैबाट ग्राहकहरूलाई चुम्बन बर्साउन सङ्केत गरे। यो ग्राहकहरूसँग नजिक हुन कर्मचारीहरूलाई प्रेरित गर्ने वा ग्राहकहरूलाई दोहोरी आएकोमा धन्यवाद व्यक्त गर्न कर्मचारी परिचालित गर्ने एउटा तरिकाजस्तो देखिन्थ्यो वा उक्त ग्राहकले निज कर्मचारीले मनोरञ्जन गराऊन् भनेर हरिसामु आफ्नो इच्छा जाहेर गरेको हुनसक्छ। जेसुकै भए पनि, यो समूहप्रति हरिको व्यवहार हेर्दा तिनीहरू नियमित ग्राहक हुन् र हरिसँग सहज मान्छन् जस्तो देखिन्थ्यो।

रातिको १२ बजेर २० मिनेटतिर केही ग्राहकहरू दोहोरीबाट निस्कने तरखर गर्न थाले। तिनीहरूले नगद काउन्टरमा क्यासियरसँग रक्सीको बिलमा छुट दिन अनुरोध गरे। तर बिलमा भएको कुल रकमले उनीहरूलाई कुनै फरक नपरेको जस्तो देखिन्थ्यो र तिनीहरू बिल तिरेर निस्के। दोहोरी रातिको १ बजे बन्द हुने भएकोले बाँकी सबै ग्राहकहरू रातको १२ बजेर ५० मिनेटबाट निस्कन थाले। दोहोरी १ बजेपछि पनि चलाएमा दोहोरीबाट हुने हल्ला बारेमा छिमेकीहरूले उजुरी गर्छन् भनेर हरिले बताए। यसले गर्दा नयाँ रात्रीकालीन स्थलहरू राति २ बजेसम्म खोल्न पाउने भन्ने सरकारी नियमअनुसार यो दोहोरी खोल्न नपाएको देखिन्छ।

हरिले सुरक्षा गार्डलाई कर्मचारीहरूलाई घर छोड्न एउटा नियमित रूपमा प्रयोग गरिने ट्याक्सी ड्राइभर बोलाउन अह्राए। कर्मचारीहरूको सङ्ख्या धेरै भएकाले दुईवटा समूह बनाएर पालैपालो घर छोड्नुपर्ने देखियो। नजिक बस्ने कर्मचारीहरूलाई पहिले घर छोडेर दोस्रो पटकमा टाढा बस्ने कर्मचारीहरूलाई पुर्‍याइयो। हरि पहिलो समूहमा गए।

[१] धुम्रपान धुम्रपानको लागि पाइप, पानीको कन्टेनरमा जोडिएको एक वा धेरै लामो लचिलो डाँठहरू समावेश गर्दछ जसको माध्यमबाट धुवाँ तानिन्छ। हुक्का नेपालमा रात्रि स्थलहरूमा लोकप्रिय छ।

दिन दुई

दोस्रो दिनको शुक्रबार साँझ हरि ५ बजेर ४५ मिनेटमा दोहोरी पुगे। कर्मचारीहरू ६ बजेतिर आइपुगे र आउनेबित्तिकै सांस्कृतिक पोशाक पहिरिन र मेकअप गर्न लागे। एक जना महिला वेटरले भुइँ र टेबुल सफा गरिन् र प्रत्येक टेबुलमा न्यापकिन मिलाइन्। गार्डले पानीको जार, केही तरकारी र किराना सामान लिएर आए। अघिल्लो दिनजस्तै राष्ट्रिय गीत गाएपछि गायकगायिकाले गीतहरू प्रस्तुत गर्न थाले। ८ बज्नुभन्दा केहीबेर अघिदेखि ग्राहकहरू आउन थाले। यो अघिल्लो दिनभन्दा छिटो थियो। भोलिपल्ट छुट्टीको दिन शनिवार भएकाले शुक्रवार धेरै ग्राहकहरू आएका हुन्।

एउटा समयमा, हरि र क्यासियर (दोहोरी मालिककी श्रीमती) किचन क्षेत्रमा गए अनि ढोका बन्द गरेर केहीबेर छलफल गरे। हामीले उनीहरूको कुरा सुन्न सकेनौँ। यसैबीच, एक जना ग्राहकले एउटा गीत अनुरोध गरे र सबै कालाकारहरू भेला भएर उक्त गीतको बोल इन्टरनेटमा खोज्न थाले। केही समयपछि गीतको बोल भेटियो र ग्राहकले अनुरोध गरेको गीत हरिले गाए। पछि, उनले उक्त ग्राहकलाई मनोरञ्जन दिलाउन सोही गीत म्युजिक सिस्टमको स्पिकरमा बजाए।

पछि, ग्राहकहरूको एउटा समूह दोहोरी प्रवेश गरी बियर अर्डर गरे। एकजना ग्राहकले महिला कलाकारसँग दोहोरी युगल गीत गाउने इच्छा व्यक्त गरे। हरिले उनलाई डान्स फ्लोरमा स्वागत गरे र अन्य ग्राहकहरूलाई प्रस्तुति दिन प्रोत्साहित गरे। त्यसपछि, महिला कलाकार र ग्राहकहरू बीचमा केही प्रेमाभावयुक्त गीति हरफहरू आदानप्रदान भयो। उनले गाइरहँदा अर्को महिला कलाकारले एक जना भर्खरकी महिला कलाकारलाई उनीहरूसँग गीत गाइरहेको ग्राहकसँग कुराकानी गर्न प्रोत्साहित गरिन्।

रातको १० बजेपछि दोहोरीमा अरू ग्राहकहरू आए र त्यो बेलासम्म दोहोरी ग्राहकहरूको ५/६ समूहले लगभग भरिइसकेको थियो। प्रत्येक समूहमा चारदेखि पाँच जनासम्म थिए। हरिले गीत गाए र ग्राहकहरू नाचिरहेका थिए। क्यास काउन्टरमा एक जना ग्राहकले क्यासियरसँग पेय पदार्थको दाम निकै धेरै भएको र नियमित ग्राहकले छुट पाउनु पर्छ भन्दै गुनासो गर्न थाले। तिनीहरूले छुट पाए पाएनन् थाहा भएन तर तिनीहरूले फोन पेबाट बिल तिरे।

दोहोरीको मुख्य क्षेत्रमा केही ग्राहकहरू एक जना महिला वेटरलाई अँगालो हाल्दै उनको गाला मुसारिरहेका थिए। उनको शरीरको हाउभाउले असहज महसुस गरिरहेको देखिन्थ्यो। उनी अलि पर हटिन् र खुट्टालाई उपर खुट्टी लगाएर दह्रोसँग बसिन्। यसपछि पनि उनी ती ग्राहकहरूसँग केहीबेर बसिरहिन् र त्यसपछि तिनीहरूले अर्डर गरेका खानेकुरा र पेय पदार्थ ल्याएर दिइन्।

एक पटक ग्राहकहरूको दुई फरक समूह बीच डान्स फ्लोरमा झण्डै झगडा भयो। नाच्दाखेरि धेरै नजिक आएको भनेर विवाद सुरु भएको थियो। उक्त विवादमा संलग्न एक ग्राहकले परिस्थिति शान्त बनाउन सके। हरि स्टेजमा गीत गाउन व्यस्त थिए र उक्त घटनाले आफूलाई विचलित हुन दिएनन्।

दुई जना महिला वेटरहरू ग्राहकहरूको फरक समूहसँग बसेर गफ गरिरहेका थिए। एउटी महिला वेटर त्यो समूहको एकजना ग्राहकसँग जिस्किन थालिन् भने उनकी सहकर्मी उक्त ग्राहकको साथीसँग बोल्न थालिन्। उक्त ग्राहकले दोहोरीबाट निस्कनु अघि काउन्टरमा एक हजार रूपैयाँ टिप्स छोडेर गए। सोहीबेला, ग्राहकहरूको एउटा अर्को समूहले केही महिला कलाकारलाई उनीहरूसँग आएर बस्न अनुरोध गरे। कलाकारहरूले ग्राहकले अर्डर गरिदिएको वाइन पिए। यसरी पिएको वाइन ती ग्राहकको बिलमा थपिने थियो।

आज शुक्रवार साँझ भएकाले ग्राहकहरू राति १ बजेसम्म बसे। राति १ बजेर १० मिनेटतिर हरिले दोहोरी बन्द गर्न थाले। तर १ बजेर ३५ मिनेटसम्म पनि केही ग्राहकहरू त्यहीँ थिए र निस्कने बाटोनिर उभिएर केही महिला कर्मचारीसँग कुरा गरिरहेका थिए। ट्याक्सी बोलाइयो र पहिलो कर्मचारी समूह गए। हरि आफ्नो मोटरसाइकलमा घर जान निस्के।

तेस्रो दिन

तेस्रो दिन हरि दोहोरीको एक महिला कलाकारलाई साथ लिएर दिउँसो १ बजेदेखि मार्शल आर्टस् समूहको कार्यक्रममा सहभागी भए। मार्शल आर्टस् खेल पूरा भएपछि तिनीहरूले विभिन्न गीतहरू गाए। सो कार्यक्रम दौरानमा करिब साढे ३ बजेतिर हरिलाई एक कलाकारको फोन आयो र उनले काममा सधैँभन्दा एक घण्टा ढिलो पुग्ने भन्दै अनुरोध गर्दै थिइन्। हरिले उनको अनुरोध स्वीकार गर्दै सकेसम्म छिटो आउनू भने।

कार्यक्रम सकिएपछि, हरि र साथमा आएकी कलाकार त्यहाँबाट दोहोरीका लागि निस्के। उनीहरू दोहोरीमा बेलुका साढे ५ बजे आइपुगे। त्यो बेलासम्म धेरै कर्मचारीहरू आइसकेका थिए। कर्मचारीहरूले सधैँ लगाइरहेको दोहोरी पोशाक लगाइसकेका थिए। हरिले त्यसपछि कलाकारहरूलाई ग्राहकसँग कुराकानी गर्ने र उनीहरूसँग संलग्न हुने तरिका बारेमा सुझाउँदै थिए। उनले महिला वेटरहरूसँग पनि छोटो बैठक बसी ग्राहकहरूसँग धेरै समयसम्म सँगै बस्नु पर्छ र अर्डर लिनुभन्दा पहिले ग्राहकहरूलाई व्यवस्थित भएर बस्न दिनु पर्छ भन्ने सुझाव पनि दिए। उनले महिला वेटरहरूलाई ग्राहकहरूसँग बसेर तिनहरूलाई गायन र नृत्यमा भाग लिन प्रोत्साहित गर्नु पर्छ भन्ने पनि सुझाव दिए।

त्यसपछि साँझको ७ बजेतिर कलाकारहरू स्टेजमा उक्लिए। तिनीहरूले पालैपालो गजल गाए र हरिले फेरि तिनीहरूको प्रस्तुति शैली बारेमा सुझाव दिए। प्रस्तुति चलिरहेको बेला हरिले करिब साढे ७ बजेतिर आउने एक जना कलाकारलाई ठट्यौली पाराले जिस्काउँदै भने, “ए, म्याडम तपाईं आइपुग्नु भयो?” उनले हाँसेर प्रतिक्रिया जनाइन् र त्यसपछि छिटोछिटो पोशाक फेरेर मेकअप गरी स्टेजका अन्य कलाकारहरूसँग सामेल भइन्।

साँझ साढे ७ बजेतिर ग्राहकहरूको दुईवटा समूह दोहोरीमा प्रवेश गरे। एउटामा तीन जना पुरुष र अर्को समूहमा चार जना पुरुष थिए। हरिले स्टेजको माइक्रोफोन प्रयोग गर्दै तिनीहरूलाई स्वागत गरे र बस्नलाई अनुरोध गरे। उनले एक जना महिला वेटरलाई ती ग्राहकहरूको सेवामा उपस्थित हुन सङ्केत गरे। दुई जना महिला वेटरहरू मेनु लिएर दुवै ग्राहकहरूको समूहमा गए र तिनीहरूसँगै सोफाको छेउमा बसे। केही कलाकारहरूले दोहोरी गीत गाउन सुरु गरे र केही स्टेजमा नाच्न थाले।

एक जना ग्राहक नगद काउन्टरमा रहेकी क्यासियरसँग कुरा गर्न गए। उनले क्यासियरलाई पहिलेदेखि नै चिनेको झैँ गरी मैत्रीपूर्ण व्यवहार देखाए। तिनीहरूले केहीबेर कुरा गरे र त्यसपछि ती ग्राहक फेरि आफ्नो समूहमा फर्के।

यसैबीच, अर्को ग्राहक एउटा महिला वेटरको कानमा केही भन्दै उनको गाला पनि छोइरहेका थिए। वेटर केही समयका लागि गइन् र त्यसपछि ग्राहकहरूका लागि बियर लिएर आइन्।

साढे ८ बजेपछि अरू केही ग्राहकहरू प्रवेश गरे। हरिले सधैँ झैँ तिनीहरूलाई स्वागत गरे र महिला वेटरहरूले मेनु लिएर तिनीहरू बसेको टेबुलमा गए। पछि हरि स्टेजबाट तल आए र ग्राहकहरूको एउटा समूहसँग बसेर रम मगाए। तिनीहरूसँग बोल्दै गर्दा हरिले स्टेजमा रहेकी एक जना गायिकालाई तिनीहरूसँग सामेल हुन सङ्केत गरे र उनी आएर ग्राहकहरूको छेउमा बसिन्। तिनीहरूले उनका लागि पेय मगाए र उनको कानमा केही कुरा खुसुक्क भने। तिनीहरू एकअर्कासँग गफगाफमा व्यस्त भएको देखिएपछि हरि त्यो समूहबाट उठेर आफ्नो रक्सी बोकेर अर्को समूहमा गए।

अधिकांश ग्राहकहरू गायिकाहरूसँग गीत गाइरहेका र नाचिरहेका थिए भने केही रक्सी पिउनमा नै आनन्दित महसुस गर्दै थिए। केही ग्राहकहरू सोफाको नजिक उभिइरहेका थिए र केही डान्स फ्लोरमा थिए। एउटा ग्राहक एक जना वेटरसँग उनको हात समाएर दोहोरीको एउटा कुनामा बसिरहेका थिए र उनको कानमा केही कुरा भनिरहेका थिए।

पछि एउटा ग्राहकसँग बसिरहेकी एक जना महिला कलाकार उठेर हरि भए ठाउँमा गइन् र सुटुक्क उनको कानमा केही भनिन्। दोहोरीमा सङ्गीतको आवाज चर्को भएकोले तिनीहरू दुवै कुराकानी गर्न बाहिर गए र १० मिनेटपछि फर्किए। त्यसपछि, ती कलाकार स्टेजमा गइन्।

रातिको करिब १ बजेतिर दोहोरी बन्द हुन थाल्यो र ग्राहकहरू बिस्तारै निस्किन थाले। एउटा ग्राहक अझै पनि वेटरसँग कुरा गरिरहेका थिए। पछि ती ग्राहकको साथीले उनलाई बोलाए र उनले वेटरलाई अङ्कमाल गरे बाहिर निस्के। सधैँ झैँ हरिले गार्डलाई ट्याक्सी बोलाउन लगाए र कर्मचारीहरू पनि घर गए।